Κριτική και Πρόταση - Ελεύθερη Πρόσβαση στα Τρία Πηγάδια

ΘΕΜΑ: Πρόταση στον Δήμο Μυκόνου για την διαχείριση των Τριών Πηγαδιών.

Τα Τρία Πηγάδια είναι ένα από τα γνωστότερα μνημεία[1] της Μυκόνου. Μυκονιάτες και επισκέπτες του νησιού έχουν αναφαίρετο δικαίωμα  ελεύθερης πρόσβασης και επικοινωνίας με το μνημείο χωρίς κανένας να μπορεί να τους εμποδίσει.

Στην περίπτωση των Τριών Πηγαδιών, δυστυχώς αυτό το δικαίωμα έχει αφαιρεθεί. Η διαχείριση του μνημείου έχει περάσει εν λευκώ στα χέρια καταστηματαρχών, οι οποίοι προκειμένου να προάγουν το ιδιωτικό τους συμφέρον προχωρούν σε κατάληψη του μνημείου, μετατρέποντάς το σε είσοδο του καταστήματος και προέκτασή του, με αποτέλεσμα να παραβιάζεται έτσι κάθε έννοια ελεύθερης πρόσβασης και επικοινωνίας του κοινού με αυτό.

Το γεγονός, ωστόσο, ότι ένα κατάστημα βρίσκεται πλησίον σε μνημείο δεν συνεπάγεται ότι ο καταστηματάρχης αποκτά αυτόματα και κυριαρχικά δικαιώματα επί αυτού. Διαφορετικά, όλα μας τα μνημεία θα είχαν γίνει μπαρ, εστιατόρια και καφετέριες.

Επίσης, η πολυετής και κατά έτος επαναλαμβανόμενη κατάληψη και αλλοίωση του μνημείου των Τριών Πηγαδιών δεν νομιμοποιεί τις πράξεις των υπευθύνων ακόμα κι αν έχουν εξασφαλίσει την άδεια του Δήμου. Αντιθέτως, τις κάνει ακόμα πιο κραυγαλέες και προκλητικές και καθιστά τον διωγμό του παραβάτη από το μνημείο ακόμα πιο επιβεβλημένο, αφού ο τελευταίος δεν περιόρισε τις απαράδεκτες αυτές ενέργειές του σε μια καλοκαιρινή περίοδο αλλά τις επαναλαμβάνει κάθε χρόνο, εκμεταλλευόμενος την ανεκτικότητα των Μυκονιατών και την αδιαφορία ή την συνεργία (;) του Δήμου.

Η ευθύνη για την προστασία[2] της πολιτιστικής μας κληρονομιάς ανήκει θεσμικά στον Δήμο και στην εκάστοτε Δημοτική Αρχή, η οποία οφείλει να διαχειρίζεται τα πολιτιστικά μας μνημεία με γνώμονα το κοινό συμφέρον. Το κοινό συμφέρον έχει να κάνει με την διαφύλαξη, την προστασία και την ανάδειξη των μνημείων μας κι ως εκ τούτου σε καμία περίπτωση δεν είναι δυνατόν να σχετίζεται με την καταπάτησή τους, την αλλοίωσή τους και την απαγόρευση της ελεύθερης πρόσβασης σε αυτά.

Από όσο γνωρίζουμε ολόκληρη η Μύκονος είναι ελεύθερο έδαφος και όπως κανένας δεν μπορεί να μας απαγορεύσει να περνάμε από τα σοκάκια έτσι δεν μπορεί να μας απαγορεύει να περνάμε από μνημεία και ιστορικούς χώρους κατασκευάζοντας συνοριακές γραμμές. 

Είμαστε υπέρ των νυχτερινών καταστημάτων τα υποστηρίζουμε σε καθημερινή βάση αφού διασκεδάζουμε και κοινωνικοποιούμαστε και σε αυτά. Πάνω από όλα όμως υπερασπιζόμαστε το δικαίωμά μας στην ελεύθερη πρόσβαση και επαφή με την πολιτιστική μας κληρονομιά.

Για τον λόγο αυτόν απευθυνόμαστε στον Δήμο Μυκόνου και στο Δημοτικό Συμβούλιο στο οποίο προτείνουμε[3] να ενεργήσει άμεσα ώστε:

1. Να καταργηθεί η συνοριακή γραμμή που χωρίζει τα Τρία Πηγάδια από την υπόλοιπη Μύκονο, με την μόνιμη αφαίρεση των ογκωδών γλαστρών με τις οποίες περιφράζουν τον χώρο των τριών πηγαδιών.

2. Να αποκατασταθεί η ελεύθερη πρόσβαση και η επικοινωνία του κοινού με τα Τρία Πηγάδια σε καθημερινή βάση και κατά την διάρκεια ολόκληρου του 24ωρου.

3. Να απαγορευθεί και να αποτραπεί οποιαδήποτε άλλη αυθαίρετη παρέμβαση στα Τρία Πηγάδια με την οποία ενδεχομένως οι καταστηματάρχες να επιδιώξουν να επαναλάβουν τα ίδια.

4. Τέλος, να μεριμνήσει ώστε και η κατάργηση της συνοριακής γραμμής και η αποκατάσταση της ελεύθερης πρόσβασης και επικοινωνίας του κοινού με τα πηγάδια και η απαγόρευση οποιασδήποτε άλλης παρέμβασης σε αυτά, να γίνουν πράξη. 

Πιστεύουμε ότι με αυτά τα μέτρα θα προστατευτεί[4] επαρκώς το μνημείο, ώστε να αποτραπεί η περαιτέρω αλλοίωσή του, να αναδειχτεί η κληρονομιά μας και να μπορούμε επιτέλους κι εμείς οι Μυκονιάτες να χαιρόμαστε ελεύθερα την επαφή με τα μνημεία μας χωρίς περιορισμούς κι απαγορεύσεις.

---

[1] Ως μνημεία, εννοούνται «τα πολιτιστικά αγαθά που αποτελούν υλικές μαρτυρίες της ύπαρξης και της δραστηριότητας του ανθρώπου» (Ν. 3028/2002 Άρθρο 2 παρ. β.).

[2] Ο Νόμος 3028/2002 περί προστασίας των Αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς, ορίζει ότι το περιεχόμενο της προστασίας συνίσταται μεταξύ άλλων  «στην διατήρηση και στην αποτροπή της καταστροφής, της αλλοίωσης και γενικά κάθε άμεσης ή έμμεσης βλάβης της και στη διευκόλυνση της πρόσβασης  και της επικοινωνίας του κοινού με αυτήν».

[3] Το Άρθρο 215 παρ.3 του Ν.3463/2006 ορίζει ότι: «Οι δημότες και οι κάτοικοι μπορούν επίσης να καταθέτουν προτάσεις για την επίλυση διαφόρων ζητημάτων αρμοδιότητας του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου ή του συμβουλίου του τοπικού ή δημοτικού διαμερίσματος. Οι προτάσεις συζητούνται υποχρεωτικά στο οικείο συμβούλιο, εφόσον έχουν κατατεθεί από τουλάχιστον είκοσι πέντε (25) άτομα και ενημερώνονται οι ενδιαφερόμενοι για τη σχετική απόφαση που λαμβάνεται.»

[4] Το Άρθρο 75, τομέας Ι περ. στ) παρ.6 του N. 3463/2006 ορίζει ότι αρμοδιότητα του Δήμου είναι  «Η προστασία μουσείων, μνημείων, σπηλαίων, καθώς και αρχαιολογικών και ιστορικών χώρων της περιοχής και των εγκαταστάσεων αυτών.»